Πράσινη Χελώνα και Καρέτα -Καρέτα στην Κύπρον.
Δύο είδη θαλάσσιων χελωνών αναπαράγονται στις παραλίες της Κύπρου, η Πράσινη Χελώνα (Chelonia mydas) και η Καρέττα Καρέττα (Caretta caretta). Και τα δύο είδη κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Στη Μεσόγειο οι Πράσινες Χελώνες γεννούν σχεδόν αποκλειστικά στην Κύπρο και την Τουρκία. Η Καρέττα Καρέττα γεννά και στην Ελλάδα και σε μικρούς αριθμούς σε άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Σήμερα, στη Μεσόγειο γεννούν περίπου 500-600 Πράσινες Χελώνες και περίπου 5.000-6.000 Καρέττα Καρέττα. Η αιτία του αποδεκατισμού των χελωνών στη Μεσόγειο ήταν η υπερεκμετάλλευσή τους, κυρίως από το 1920 μέχρι το 1960, για εξαγωγή στην Ευρώπη, για τη γνωστή χελωνόσουπα. Γύρω στις 100.000 χελώνες σκοτώθηκαν τότε για το σκοπό αυτό.
Στην Κύπρο η Πράσινη Χελώνα, σήμερα, αναπαράγεται στις δυτικές ακτές του νησιού, στην περιοχή Λάρας/Τοξεύτρας, και σε ορισμένες παραλίες της βόρειας ακτής και της Καρπασίας. Η Καρέττα γεννά επίσης, στις παραλίες της Λάρας/Τοξεύτρας, αλλά οι κύριες παραλίες αναπαραγωγής της είναι αυτές της Πόλης/Λίμνης στον Κόλπο Χρυσοχούς.
Όλες οι χελώνες που εντοπίζονται όταν γεννούν, σημαδεύονται μόνιμα με ειδικά αριθμημένα πλαστικά σήματα. Πολλές χελώνες με τα σήματα αυτά, απαντώνται επανειλημμένα στις ίδιες παραλίες.
Σύμφωνα με την Ανώτερη Λειτουργό του Τμήματος Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών Μυρούλα Χατζηχριστοφόρου, το σχέδιο της προστασίας των χελωνών της Κύπρου είναι ίσως το πιο επιτυχημένο στη Μεσόγειο, καθώς είναι το μόνο που παρουσιάζει αύξηση στον πληθυσμό των χελωνών. Τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρείται σημαντική αύξηση του αριθμού των φωλιών και στις δύο περιοχές. Η περιοχή της Λάρας/Τοξεύτρας είχε περίπου 200 φωλιές και από τα δύο είδη (πράσινες και καρέτα) και περίπου 350 φωλιές μόνο από χελώνες καρέτα-καρέτα η περιοχή Πόλη/Λίμνη.
Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής οδηγίας για τους οικότοπους, η περιοχή Πόλης/Λίμνη/Λαλιά θα ενταχθεί στην προστατευόμενη ζώνη ‘Φύση 2000’ (Natura).
Οι φωλιές στις περιοχές Λάρας/Τοξεύτρας και Πόλης/Λίμνης, προστατεύονται με ειδικά κλουβιά, εκεί όπου δημιουργούνται. Στο εκκολαπτήριο στο Σταθμό της Λάρας μεταφέρονται φωλιές από τουριστικές παραλίες, όπως του Κόλπου των Κοραλλίων, οι οποίες δεν έχουν προοπτική ως βιότοποι, ενώ σε ψηλότερο μέρος της παραλίας μεταφέρονται φωλιές οι οποίες δημιουργήθηκαν πολύ κοντά στην παραλία και κινδύνευαν να καταστραφούν από τα κύματα της θάλασσας.
Η χελώνα καρέτα-καρέτα γεννά όταν γίνει 15-20 χρόνων και η πράσινη χελώνα στα 25-30 της, με συχνότητα κάθε 2-5 χρόνια η καθεμία. Η καρέτα ξεκινά να γεννά τα αυγά της από τα τέλη Μαΐου μέχρι και τις αρχές Αυγούστου, ενώ η πράσινη περίπου δεκαπέντε ημέρες μετά, ολοκληρώνοντας τις γέννες της μέχρι το Δεκαπενταύγουστο. Η εκκόλαψη των αυγών γίνεται επτά εβδομάδες μετά τη γέννησή τους, δηλαδή από τα τέλη Ιουλίου μέχρι και τις αρχές Οκτωβρίου. Η κάθε χελώνα γεννά -κατά την αναπαραγωγική της χρονιά- 3-5 φορές, κάθε 14 μέρες περίπου. Η πράσινη χελώνα γεννά κάθε φορά γύρω στα 120 αυγά σε βάθος 50 με 80 εκατοστά στην άμμο, ενώ η καρέτα-καρέτα γεννά 80 περίπου αυγά σε κάθε φωλιά βάθους 30-50 εκατοστών.
Η εκκόλαψη των αυγών γίνεται λόγω ζέστης από τον ήλιο και το φύλο των χελωνών καθορίζεται από τη θερμοκρασία της άμμου, με τις ψηλές θερμοκρασίες να παράγουν θηλυκά και τις χαμηλές αρσενικά.
Τα μικρά χελωνάκια αναδύονται από την άμμο κατά τη διάρκεια της νύκτας και οδεύουν προς το πιο φωτεινό σημείο του ορίζοντα που είναι η θάλασσα.
Κάθε χρόνο, από το 1989, διοργανώνονται στο Σταθμό της Λάρας, εκπαιδευτικά προγράμματα, στο πλαίσιο του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), για επιστήμονες από άλλες Μεσογειακές χώρες. Τα προγράμματα αυτά διοργανώνονται από το Σύνδεσμο Προστασίας Άγριας Ζωής, που βοηθά στο πρόγραμμα προστασίας των χελωνών, σε συνεργασία με το Τμήμα Αλιείας και θαλασσίων Ερευνών.
Δύο είδη θαλάσσιων χελωνών αναπαράγονται στις παραλίες της Κύπρου, η Πράσινη Χελώνα (Chelonia mydas) και η Καρέττα Καρέττα (Caretta caretta). Και τα δύο είδη κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Στη Μεσόγειο οι Πράσινες Χελώνες γεννούν σχεδόν αποκλειστικά στην Κύπρο και την Τουρκία. Η Καρέττα Καρέττα γεννά και στην Ελλάδα και σε μικρούς αριθμούς σε άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. Σήμερα, στη Μεσόγειο γεννούν περίπου 500-600 Πράσινες Χελώνες και περίπου 5.000-6.000 Καρέττα Καρέττα. Η αιτία του αποδεκατισμού των χελωνών στη Μεσόγειο ήταν η υπερεκμετάλλευσή τους, κυρίως από το 1920 μέχρι το 1960, για εξαγωγή στην Ευρώπη, για τη γνωστή χελωνόσουπα. Γύρω στις 100.000 χελώνες σκοτώθηκαν τότε για το σκοπό αυτό.
Στην Κύπρο η Πράσινη Χελώνα, σήμερα, αναπαράγεται στις δυτικές ακτές του νησιού, στην περιοχή Λάρας/Τοξεύτρας, και σε ορισμένες παραλίες της βόρειας ακτής και της Καρπασίας. Η Καρέττα γεννά επίσης, στις παραλίες της Λάρας/Τοξεύτρας, αλλά οι κύριες παραλίες αναπαραγωγής της είναι αυτές της Πόλης/Λίμνης στον Κόλπο Χρυσοχούς.
Όλες οι χελώνες που εντοπίζονται όταν γεννούν, σημαδεύονται μόνιμα με ειδικά αριθμημένα πλαστικά σήματα. Πολλές χελώνες με τα σήματα αυτά, απαντώνται επανειλημμένα στις ίδιες παραλίες.
Σύμφωνα με την Ανώτερη Λειτουργό του Τμήματος Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών Μυρούλα Χατζηχριστοφόρου, το σχέδιο της προστασίας των χελωνών της Κύπρου είναι ίσως το πιο επιτυχημένο στη Μεσόγειο, καθώς είναι το μόνο που παρουσιάζει αύξηση στον πληθυσμό των χελωνών. Τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρείται σημαντική αύξηση του αριθμού των φωλιών και στις δύο περιοχές. Η περιοχή της Λάρας/Τοξεύτρας είχε περίπου 200 φωλιές και από τα δύο είδη (πράσινες και καρέτα) και περίπου 350 φωλιές μόνο από χελώνες καρέτα-καρέτα η περιοχή Πόλη/Λίμνη.
Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής οδηγίας για τους οικότοπους, η περιοχή Πόλης/Λίμνη/Λαλιά θα ενταχθεί στην προστατευόμενη ζώνη ‘Φύση 2000’ (Natura).
Οι φωλιές στις περιοχές Λάρας/Τοξεύτρας και Πόλης/Λίμνης, προστατεύονται με ειδικά κλουβιά, εκεί όπου δημιουργούνται. Στο εκκολαπτήριο στο Σταθμό της Λάρας μεταφέρονται φωλιές από τουριστικές παραλίες, όπως του Κόλπου των Κοραλλίων, οι οποίες δεν έχουν προοπτική ως βιότοποι, ενώ σε ψηλότερο μέρος της παραλίας μεταφέρονται φωλιές οι οποίες δημιουργήθηκαν πολύ κοντά στην παραλία και κινδύνευαν να καταστραφούν από τα κύματα της θάλασσας.
Η χελώνα καρέτα-καρέτα γεννά όταν γίνει 15-20 χρόνων και η πράσινη χελώνα στα 25-30 της, με συχνότητα κάθε 2-5 χρόνια η καθεμία. Η καρέτα ξεκινά να γεννά τα αυγά της από τα τέλη Μαΐου μέχρι και τις αρχές Αυγούστου, ενώ η πράσινη περίπου δεκαπέντε ημέρες μετά, ολοκληρώνοντας τις γέννες της μέχρι το Δεκαπενταύγουστο. Η εκκόλαψη των αυγών γίνεται επτά εβδομάδες μετά τη γέννησή τους, δηλαδή από τα τέλη Ιουλίου μέχρι και τις αρχές Οκτωβρίου. Η κάθε χελώνα γεννά -κατά την αναπαραγωγική της χρονιά- 3-5 φορές, κάθε 14 μέρες περίπου. Η πράσινη χελώνα γεννά κάθε φορά γύρω στα 120 αυγά σε βάθος 50 με 80 εκατοστά στην άμμο, ενώ η καρέτα-καρέτα γεννά 80 περίπου αυγά σε κάθε φωλιά βάθους 30-50 εκατοστών.
Η εκκόλαψη των αυγών γίνεται λόγω ζέστης από τον ήλιο και το φύλο των χελωνών καθορίζεται από τη θερμοκρασία της άμμου, με τις ψηλές θερμοκρασίες να παράγουν θηλυκά και τις χαμηλές αρσενικά.
Τα μικρά χελωνάκια αναδύονται από την άμμο κατά τη διάρκεια της νύκτας και οδεύουν προς το πιο φωτεινό σημείο του ορίζοντα που είναι η θάλασσα.
Κάθε χρόνο, από το 1989, διοργανώνονται στο Σταθμό της Λάρας, εκπαιδευτικά προγράμματα, στο πλαίσιο του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), για επιστήμονες από άλλες Μεσογειακές χώρες. Τα προγράμματα αυτά διοργανώνονται από το Σύνδεσμο Προστασίας Άγριας Ζωής, που βοηθά στο πρόγραμμα προστασίας των χελωνών, σε συνεργασία με το Τμήμα Αλιείας και θαλασσίων Ερευνών.
